Αναλυτική περιγραφή φυσικού αντικειμένου
Με δεδομένες τις αναπάντητες ανάγκες του πληθυσμού του νομού Αρκαδίας και λαμβάνοντας υπόψη την πρόβλεψη πως τα προβλήματα ψυχικής υγείας θα αποκτούν ολοένα και πιο βαρύνουσα σημασία στη ζωή μας τα επόμενα χρόνια (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΠΟΥ), η ανάληψη εκ μέρους των φορέων της δημόσιας υγείας πρωτοβουλιών για τη φροντίδα της ψυχικής υγείας στο νομό Αρκαδίας είναι επιβεβλημένη.
Σημαντικό βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση αποτελεί η λειτουργία του Κ.Ψ.Υ. Τρίπολης.
Το Κ.Ψ.Υ αποτελεί τον πυρήνα των δράσεων για την ψυχική υγεία σε επίπεδο νομού αφ’ ης στιγμής κατορθώωει να επιτελέσει ένα έργο που αναλύεται στις ακόλουθες παραμέτρους:
- Ανίχνευση αναγκών ψυχικής υγείας του πληθυσμού με ιδιαίτερη έμφαση στις ευαίσθητες ομάδες (παιδιά και έφηβοι, ηλικιωμένοι, ΑΜΕΑ, κ.ά.)
- Ανίχνευση αναγκών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και μακροχρόνιας φροντίδας σοβαρά ψυχικώς πασχόντων
- Οργάνωση παρεμβάσεων για την απάντηση σε αυτές τις ανάγκες.
Ως προς τα (Ι) και (ΙΙ), η ανίχνευση των αναγκών γίνεται μέσα από τη μελέτη της χρήσης των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης (Αγροτικά και Περιφερειακά Ιατρεία, Κέντρο Υγείας, ιδιώτες ιατροί, Τακτικά και Έκτακτα Εξωτερικά Ιατρεία του ΓΝ Τρίπολης) για ανάγκες ψυχικής υγείας. Η μελέτη της χρήσης των υπηρεσιών για αυτής της κατηγορίας τις ανάγκες, καθώς και η πιλοτικού χαρακτήρα ανίχνευση (screening) σε ευαίσθητους χώρους (ΚΑΠΗ, Γηροκομείο, σχολεία, κλπ.,) επιτρέπει τη διαπίστωση των πραγματικών αναγκών του πληθυσμού αλλά και τη διακρίβωση των διαδρομών που ακολουθεί ένα αίτημα ψυχικής υγείας μέχρι να φθάσει στους ειδικούς. Αυτή η διακρίβωση επιτρέπει και την οργάνωση των παρεμβάσεων (ΙΙΙ) με ιδιαίτερη έμφαση σε : Ευαισθητοποίηση – κινητοποίηση κοινοτικών πόρων, συνεργασία με τις υπηρεσίες της ΠΦΥ, ευαισθητοποίηση του πληθυσμού – αγωγή κοινότητας, δράσεις α’ βάθμιας πρόληψης, ιδιαίτερα στις ηλικιακές ηλικίες παιδιών και εφήβων.
Η οργάνωση των παρεμβάσεων πρέπει να ακολουθήσει τις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής: εξασφάλιση του συνεχούς της φροντίδας, προσβασιμότητα και προσιτότητα των υπηρεσιών, ανταποκριτικότητα στις πραγματικές και αναδυόμενες ανάγκες του πληθυσμού, χρήση κοινοτικών πόρων.
Η χρήση των κοινοτικών πόρων είναι κεφαλαιώδους σημασίας για να μπορέσει μια υπηρεσία αφ’ ενός να επιτελέσει το έργο της αφ’ ετέρου να συγκρατήσει το κόστος της.
Έτσι, η συνεργασία με τις υπηρεσίες της ΠΦΥ του νομού, η συνεργασία με φορείς και οργανισμούς εθνικής εμβέλειας για την οργάνωση παρεμβάσεων πρόληψης (π.χ., ΟΚΑΝΑ και ΚΕΘΕΑ για την πρόληψη της χρήσης ουσιών), η συνεργία με τον μη κερδοσκοπικό τομέα για την ανάπτυξη εξειδικευμένων προγραμμάτων, η κινητοποίηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όλες αυτές είναι ενέργειες που αποσκοπούν και στη συγκράτηση του κόστους και στη διάχυση των πρακτικών για την ψυχική υγεία με τρόπο που να μην αποτελεί ευθύνη των ειδικών αλλά ολόκληρης, ει δυνατό, της τοπικής κοινωνίας.
Βασικός στόχος του έργου
- Έγκαιρη πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία όλου του φάσματος των ψυχιατρικών και ψυχολογικών προβλημάτων.
- Ψυχοκοινωνική υποστήριξη με σκοπό το άτομο να μην απομακρύνεται από την κοινότητα και από τα φυσικά του δίκτυα (οικογένεια, εργασία κα).
- Κάλυψη μεταβατικού σταδίου από το άσυλο στην επανένταξη στην κοινότητα των ψυχικά ασθενών.
- Παροχή υπηρεσιών ευαισθητοποίησης για την προαγωγή της ψυχικής υγείας σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Έτσι, οι επιμέρους στόχοι είναι οι ακόλουθοι :
- Λειτουργική διασύνδεση με πρωτοταγείς φορείς υγείας ( Π.Φ.Υ )
- Η πρόληψη σε ευρύ ηλικιακό φάσμα, μέσα από πρότυπα θεραπευτικά προγράμματα (σύνδεση με φορείς της κοινότητας, λειτουργική διασύνδεση με αρμόδιες υπηρεσίες)
- Η οργάνωση και η υλοποίηση πρότυπου κέντρου αντιμετώπισης της κρίσης και των οξέων περιστατικών .
- Οργάνωση και λειτουργία ενδιάμεσων δομών διάγνωσης και θεραπευτικής αντιμετώπισης ψυχικών διαταραχών αλλά και αποκατάστασης στο επίπεδο της κοινότητας.
- Οργάνωση και λειτουργία πλήρους και ολοκληρωμένου συστήματος παροχής υπηρεσιών Ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.
- Follow up στο πλαίσιο της οργάνωσης και λειτουργίας συμβουλευτικής υπηρεσίας ενηλίκων και εφήβων.
Οι υπηρεσίες που θα αναπτυχθούν στο Κ.Ψ.Υ. Τρίπολης είναι:
- Υπηρεσία πρόληψης και προαγωγής της ψυχικής υγείας
- Υπηρεσία Υποδοχής και αξιολόγησης των ψυχικά ασθενών – Εξωτερικά Ιατρεία- Συμβουλευτική Ενηλίκων
- Υπηρεσία παρέμβασης στην κρίση- Παρέμβαση στην οικογένεια
- Υπηρεσία συνεχούς εξατομικευμένης υποστήριξης